dinsdag 23 oktober 2012

Mogen kleuters nog kleuteren?

Totaal verbaasd verlieten Springbok en ik vorige maand een basisschool in ons dorp. Op de open avond mochten we kennismaken met het aanbod van deze school. En aangezien we nog op zoek waren naar een school voor Apenkoppie en Muizenmeisje wilden we daar graag meer over weten.
Nu is het wel 6 jaar geleden dat ik voor de klas stond, en weet ik dat dingen snel veranderen, maar zelfs ik was erg verbaasd.

De juf van groep 2 vertelde dat de kleuters 21 letters móeten kennen om over te mogen naar groep 3. Springbok keek me geschokt aan, hij dacht even dat hij al bij groep 3 beland was. Waar is de tijd gebleven dat kinderen mogen kleuteren? Waar mogen kleuters nog verkennen, ontdekken en ervaren. Kennismaken met de wereld d.m.v. een 'rijke leeromgeving' , dat is toch wat jonge kinderen doen: 'Mijn leren is spelen en mijn spelen is leren'
De juf zwakte haar stelling nog wel wat af. Als een kleuter er 1 of 2 niet kan, mag hij in overleg met de ouders toch over.

De juf moet toch gezien hebben dat ik mijn kin van de grond moest rapen. Deze juf besteedde iedere dag ongeveer een uur aan activiteiten rond de letter van de week. In oktober worden de kinderen getoets, dan moeten ze er 9 kennen en aan het eind dus 21. Pfff arme kinderen!

Ik heb eens uitgerekend hoeveel uur ze dan dus uittrekt aan het aanbieden van letters: 200 uur!
200 uur om letters te leren, die zeker niet aan de 4 B's voldoen. (zie onder). En daarnaast beginnen ze in groep 3 weer opnieuw!

Inmiddels weet ik dat het aanbieden van letters onderdeel uitmaakt van de zogenaamde 'voorschot methode'. Hierbij wil men kinderen met een achterstand, of een verwacht probleem zoals dyslexie een voorsprong geven door alvast letters aan te bieden.
Maar waar nou de eis van 21 letters vandaan komt is me totaal onduidelijk. Wie meer weet mag het me zeggen.

Overigens ben ik niet tegen het aanbieden van letters aan kleuters. MITS:
- een kind interesse heeft in letters (betrokkenheid)
- het aansluit bij een doel, bijvoorbeeld eigen naam willen schrijven, of die van opa/oma/broer/zus e.d. (betekenisvol)
- de activiteit aansluit bij de ontwikkeling van het kind en haalbaar is, dus bijvoorbeeld stempelen ipv schrijven (zone van de naaste ontwikkeling, bedoeling, betekenisvol)



4 B's
opsommingsteken Betekenisvol;
Thematisch aanbod waarbij leerlingen inbreng hebben en dat aansluit bij de belevingswereld van leerlingen.
opsommingsteken Bedoelingen;
Leeractiviteiten met een doel (cirkel basisontwikkeling, kerndoelen enz.)
opsommingsteken Betrokkenheid;
Er vindt fundamenteel leren plaats.
opsommingsteken Bemiddelende rol van de leerkracht;
Leerkracht sluit aan bij het actuele ontwikkelingsniveau en de zone van naaste ontwikkeling.

Overige interessante bronnen:
http://www.teamonderwijs.nl/download/content/Elstar_kenmerken_OGO.pdf
http://www.teamonderwijs.nl/download/content/Elstar_OGO_kijkwijzer.pdf
http://hbo-kennisbank.uvt.nl/cgi/fontys/show.cgi?fid=6410

2 opmerkingen:

  1. Hallo Anita,

    Ik lees je verhaal met plezier en kan mij nog zo goed herinneren dat wij 20 jaar geleden op zoek gingen naar een basisschool voor onze dochter. Gelukkig was er toen nog geen lettermuur en kwam ze in de klas bij een juf die gek was op de natuur en op koken en bakken met de kleuters. Zelf geb ik een hekel aan de lettermuur, wat ik wel leuk vind is werken met klankgebaren. Daarmee kun je op een speelse manier bezig zijn met klanken, veel belangrijker als basis voor het leren lezen! Ik heb er in april op mijn bog over geschreven http://kleuterspel.blogspot.nl/2012/04/klankgebaar.html De B van betrokkenheid spreekt mij het meeste aan. Dat zie je wel als je gaat lezen op kleuterspel, leuk als je ook een reactie achter laat! Groet Jannie

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Beste Anita,

    ik heb meer dan 30 jaar gewerkt op een school en met een team dat stond voor oa uitgaan van de mogelijkheden, die een kind heeft, passend bij de diverse ontwikkelingsstadia , die hij/zij doorloopt.Adaptief onderwijs(oa BAS project)is uitgangspunt.
    centraal op de hele school stond oa het belang van zintuigelijke ervaringen van kinderen. Een mens is meer dan alleen een hoofd!
    Sensomotorische trainingen werden door oa Paul Beenen en ik gegeven aan kinderen , die ergens in hun ontwikkeling hiaten vertoonden en daardoor (even simpel gesteld) niet goed in hun vel zaten, stagneerden in hun ontwikkeling, leerproblemen hadden.
    Ervaren, benoemen, verinnerlijken, eigen maken van allerlei begrippen , allemaal zaken die momenteel onder druk staan!

    BeantwoordenVerwijderen